خبرگزاری فارس:سرویس‌های امنیتی ایالات متحده به لطف امریکایی بودن اینترنت مورد استفاده توسط کاربران عملاً "همه چیز" را در مورد آنها می‌دانند: آنها آدرس آی‌پی کاربران را ذخیره نموده از محتوای همة جستجو‌های اینترنتی کاربران نسخه برداری می‌کنند.

اختصاصی : متن حاضر حاصل نشستی است که به همت معاونت پژوهش و آموزش خبرگزاری فارس برای مدیران و خبرنگاران خبرگزاری در تاریخ 9/3/91 برگزارگردید و طی آن دکتر بیژن پیروز عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، ابعاد مختلف کنترل و هدایت شبکه های اجتماعی توسط سرویس های امنیتی آمریکا را مورد کنکاش قرار دادند.

شاید ابعاد گستردة عملیات جاسوسی و شنودی که توسط سرویس‌های امنیتی ایالات متحده در فضای ارتباطات جهانی در حال اجرا بوده و هست در گزارشی که واشنگتن پست در خصوص تنگنا‌ها و مشکلات نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده در جولای سال 2010 منتشر نموده است تا حد زیادی نمایان باشد:

... سیستم‌های شنود در "سرویس امنیت ملی"1 ایالات متحده روزانه 7/1 میلیارد ایمیل، تماس تلفنی و سایر انواع ارتباطات را شنود و ذخیره سازی می‌کنند. اما در "سرویس امنیت ملی" فقط بخشی از این 7/1 میلیارد شنود در قالب 70 پایگاه دادة 2متفاوت طبقه بندی می‌گردد. سایر آژانس‌های اطلاعاتی امریکا هم که هیچکدام از آنها تحلیل‌گر و مترجم کافی برای طبقه بندی این حجم در اختیار ندارند با این معضل دست به گریبان می‌باشند.

تاثیر عملی مشکلات حاصل از طبقه بندی و پردازش این حجم سنگین اطلاعات در مقیاس بسیار کوچکتر در دفتر کار مایکل لیتر 3رئیس مرکز ملی مقابله یا تروریسم4 قابل مشاهده می‌باشد. آقای لیتر بیشتر روز وقت خود را صرف کار با چهار مانیتور مختلفی که روی میز کارش وجود دارند می‌کند در حالی که شش هارد درایو 5 زیر پای او قرار دارند.6

در جهانی که برای نزدیک به 2 میلیارد نفر از جمعیت آن امکان دسترسی به اینترنت وجود دارد7، این ادعا که سیستم‌های شنود فقط در "سرویس امنیت ملی" ایالات متحده روزانه 7/1 میلیارد ایمیل، تماس تلفنی و سایر انواع ارتباطات را شنود و ذخیره سازی می‌کنند. نه توسط رئیس مرکز ملی مقابله یا تروریسم و نه هیچ مقام دیگری در ایالات متحده هرگز تکذیب نگردیده است.

اما نخستین ابزار برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به زبان‌های گوناگون داشتن نرم‌افزارهایی است که دارای "توانایی کار" با زبان‌های مختلف باشند. این توانایی‌ صرفاً به معنی قابلیت نمایش و یا تایپ به زبان‌های مختلف نیست بلکه داشتن امکانات لازم برای جمع آوری، ایندکس کردن و جستجو و بازیابی هوشمند در میان اطلاعات موجود به زبان‌های مختلف را نیز شامل می‌شود. در امریکا، بیش از 200 شرکت بزرگ ارائه دهندة محصولات دارای قابلیت جستجو در محیط‌های چند زبانه8از فن‌آوری‌های عرضه شده توسط شرکت بیسیس تکنولوژی 9 استفاده می‌کنند 10.

حجم زیادی از اطلاعات منتشر شده به زبان‌های مختلف به صورت تایپ شده روی اینترنت قرار نداشته بلکه بسیاری از آنها به صورت چاپ شده روی کاغذ منتشر می‌شوند. برای تبدیل این نوشته‌ها به فایل‌های کامپیوتری یا این نوشته‌ها باید توسط تایپیست‌های آشنا به زبان مجدداً در کامپیوتر‌ها تایپ شده و یا از نوشته‌ها عکس‌برداری شده و حروف و کلمات موجود در عکس‌ها توسط سیستم‌های "تشخیص نوری حروف" 11 به فایل‌های متنی تبدیل گردد.

معروف‌ترین سیستم‌ها در حوزة تشخیص نوری نماد (به ویژه در مورد حروف نوشته شده به زبان‌های خاور میانه) به شرکت نووداینامیکز 12 تعلق دارند.

از دیر باز حجم بسیار زیادی از اطلاعات نه به صورت متنی که به صورت مکالمه منتشر شده و حجم بسیار زیادی از شنودهای انجام شده در عصر فن آوری اطلاعات هم به رغم رواج سیستم‌های متن پایه، همچنان شنود مکالمات هستند. هر چند امکان ذخیره و پخش مجدد اصوات به اختراع گرامافون توسط ادیسون 13 بازمی‌گردد اما تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی اطلاعات موجود در مکالمات نیز مستلزم تبدیل خلاصه یا تمام مکالمات به "متن" می‌باشد این کار می‌تواند توسط افراد آشنا به زبان مکالمه و یا به کمک سیستم‌های تحلیل گفتار انجام شود 14 انجام شود که در میان آنها سیستم "کالرماینر یورکا" 15 متعلق به شرکت کالرماینر 16 برندة جایزة برترین سیستم تحلیل گفتار در سال 2009 بوده است. 17

این سیستم فقط آنچه گفته شده را به متن تبدیل نمی‌کند بلکه با در نظر گرفتن لحن، نواخت 18 سکوت‌ها و کلاً ویژگی‌های غیر کلامی گفتگو‌ها، محتوا 19 ، زمینه 20 و هدف 21 از گفتگو‌ها را نیز علاوه بر متن مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد.

واضح است که برای استفاده از محتواهای منتشر شده به زبان‌های مختلف، یا تحلیل‌گران و تصمیم‌گیرندگان باید اقدام به یادگیری زبان‌های مورد بحث نموده و یا این محتواها به زبان (یا زبان‌های) قابل فهم برای تحلیل‌گران و تصمیم‌گیرندگان ترجمه شود.

در خصوص یادگیری زبان‌های مختلف شرکت کارنگی اسپیچ 22 فراهم آورندة آخرین فن‌آوری‌های آموزش زبان بوده و در خصوص ترجمه اتوماتیک متون به زبان‌های قابل فهم برای تحلیل‌گران و تصمیم‌گیرندگان محصولات شرکت لنگویج ویور 23 معروف‌ترین‌ها می‌باشند. لنگویج ویور در شرح خدمات خود آورده:

...روش ما برای حل مشکل ترجمه در سازمان‌های دولتی اضافه کردن اتوماسیون به فرآیند ترجمه می‌باشد. در این سیستم، کلید واژه‌های ایجاد شده توسط بخش ترجمة اتوماتیک فراهم آورندة امکان جستجو و تحقیق روی تمام اطلاعات به منظور یافتن هر چه سریعتر اطلاعات مرتبط خواهد بود و سازمان‌های دولتی قادر خواهند بود به سرعت اسناد، وب‌لاگ‌ها و وب‌سایت‌ها را ترجمه نموده و فقط متون مرتبط با نیازهای خود را برای ترجمة دقیق‌ و تجزیه و تحلیل بیشتر به بخش انسانی ارسال نمایند...

اس‌دی‌ال لانگوییج ویور 24 یک سیستم ترجمة از نظر اقتصادی کاملاً مقرون به صرفه است که برای سازمان‌های دولتی امکان ترجمة همه چیز را تقریباً بلافاصله پس از مشاهده فراهم می‌آورد و به این ترتیب برای آنها این امکان را پدید می‌آورد که کلیة اطلاعات موجود را مستقل از زبان مبداً مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و بسته به نیاز طبقه بندی نمایند...

اس‌دی‌ال لانگوییج ویور فراهم آورندة امکان اولویت بندی و استفاده حداکثر از امکانات ترجمه در سازمان‌های دولتی می‌باشد چرا که با ارائة دور اول ترجمه از تمام اطلاعات توسط اس‌دی‌ال لانگوییج ویور، مترجمین انسانی قادر خواهند بود صرفاً به کار روی ترجمة اطلاعات مهم‌تر، یعنی اطلاعاتی که مستلزم تجزیه و تحلیل و تفسیر انسانی می‌باشد مشغول باشند.

این محصولات همچنین دارای امکان فراگیری از طریق به خاطر سپردن مثال بوده و به سادگی می‌توان آنها را طوری تعلیم داد که در موضوعات و حوزه‌های مورد علاقة سازمان‌های خاص، فراهم آورندة ترجمه‌هایی روان و کاملاً قابل فهم باشد...25

ترجمه‌های کامپیوتری هر چند بسیار سریع‌‌تر از ترجمه‌های انسانی هستند اما تا زمان این نگارش هنوز دارای دقت ترجمه‌های انسانی نیستند بنابر این وقتی که حجم زیادی از اطلاعات نیازمند به ترجمه دقیق باشد چاره‌ای جز انجام ترجمه توسط گروهی از مترجمین وجود نخواهد داشت. لینگوتک 26 نام شرکتی است که به طور تخصصی ارائه دهندة سیستم‌های مورد نیاز برای ترجمة گروهی 27 تحت شبکه می‌باشد.

ازجمله شناخته‌ترین سیستم‌هایی که در آن برای فراهم آوردن امکان ترجمة گروهی از فن‌آوری‌های شرکت لینگوتک استفاده شده است سیستم "شیرپونت مایکروسافت 28" می‌باشد. اما در بخشی از سایت "لینگوتک" که به خبر مربوط استفاده از فن‌آوری "لینگوتک" در محصولات مایکروسافت" اختصاص یافته توضیح جالبی در مورد شرکت "لینگوتک" وجود دارد:

... شرکت لینگوتک از طریق فراهم آوردن امکان ارائة ترجمه‌های سریع و قابل اعتماد راه‌های جدیدی را برای ایجاد ارتباط میان شرکت‌های تجاری و مشتریانشان ایجاد نموده و آنها را قادر می‌سازد تا روابط تجاری خود را به شیوه‌ای مقرون به صرفه در سراسر جهان گسترش دهند. محیط اختصاصی ترجمة اشتراکی 29 نمایان‌گر گامی دیگر در تکامل ترجمه به کمک فن‌آوری و نیز مشارکت جمعی می‌باشد.

امروزه سازمانهای جهانی، سرویس‌های اطلاعاتی و ادارات دولتی با استفاده از این محیط برای ترجمة متون از چند صفحه تا چند برگ در زمان و منابع صرفه جویی می‌کنند. شرکت لینگوتک ارائه دهندة خدمات تخصصی ترجمه نیز برای شرکت‌ها می‌باشد. این شرکت در شهر دارپر 30 از ایالت یوتا 31 قرار داشته و توسط کانوپی ونچرز 32، این-کیو-تل و فلای‌ویل ونچرز 33 تامین اعتبار گردیده است 34.

شرکت "کانوپی ونچرز" و "فلای‌ویل‌ونچرز" دو شرکت‌ سرمایه‌گذاری تاسیس شده توسط مدیران سابق شرکتهای عرضه‌کنندة محصولات مختلف در عرصة فن آوری اطلاعات هستند، اما در مورد "این-کیو-تل" اگر به صفحات خبری قدیمی‌تر در سایت شرکت لینگوتک مراجعه کنیم به گزارشی با عنوان "این-کیو-تل روابط استراتژیک خود با لینگوتک را گسترش می‌دهد می‌رسیم" که در آن تصریح شده:

... لینگوتک پیشرو در فن‌آوری ترجمة اشتراکی امروز اعلام کرد که روابط استراتژیک خود را با این-کیو-تل (آی‌کیو‌تل)، شرکت سرمایه‌گذاری مستقلی که راه‌حل‌‌های مبتنی بر فن‌آوری‌های مبتکرانه را برای پشتیبانی از ماموریت‌های جامعة اطلاعاتی ایالات متحده شناسایی می‌کند گسترش داده است.